ਇੱਕ ਡੱਚ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਦੀ ਫਲਾਈਟ MH17 ਨੂੰ 2014 ਵਿੱਚ ਪੂਰਬੀ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖੇਤ ਤੋਂ ਦਾਗ ਗਈ ਇੱਕ ਰੂਸੀ-ਨਿਰਮਿਤ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਦੁਆਰਾ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਘਾਤਕ ਘਟਨਾ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਕਤਲ ਦੇ ਤਿੰਨ ਸ਼ੱਕੀਆਂ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
MH17 ਯਾਤਰੀ ਫਲਾਈਟ ਨੂੰ 17 ਜੁਲਾਈ, 2014 ਨੂੰ ਪੂਰਬੀ ਯੂਕਰੇਨ ਉੱਤੇ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ 298 ਯਾਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਚਾਲਕ ਦਲ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਜੈਕਸ, ਓਨਟਾਰੀਓ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ 24 ਸਾਲਾ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਐਂਡਰੀ ਐਂਗਲ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।
ਉਸ ਸਮੇਂ, ਇਹ ਖੇਤਰ ਰੂਸ ਪੱਖੀ ਵੱਖਵਾਦੀਆਂ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨੀ ਬਲਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਲੜਾਈ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਸੀ, ਜੋ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦਾ ਪੂਰਵਗਾਮੀ ਸੀ। ਰੂਸ ਨੇ ਫਰਵਰੀ ਵਿਚ ਯੂਕਰੇਨ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਡੋਨੇਟਸਕ ਸੂਬੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿਚ ਲੈਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ, ਜਿੱਥੇ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਮਲਬਾ ਅਤੇ ਪੀੜਤਾਂ ਦੇ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ ਇਕ ਵਾਰ ਮੱਕੀ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿਚ ਖਿੰਡੇ ਹੋਏ ਸਨ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਜੱਜ ਹੈਂਡਰਿਕ ਸਟੀਨਹੁਇਸ ਨੇ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਸੰਖੇਪ ਪੜ੍ਹਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, “ਸ਼ੱਕੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੰਮਾਂ ਦਾ ਬਦਲਾ ਲੈਣ ਲਈ ਸਿਰਫ ਸਭ ਤੋਂ ਸਖ਼ਤ ਸਜ਼ਾ ਹੀ ਢੁਕਵੀਂ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪੀੜਤਾਂ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਬਚੇ ਹੋਏ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਦੁੱਖ ਹੋਇਆ ਹੈ।”
ਪੀੜਤਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਰੋਂਦੇ ਅਤੇ ਹੰਝੂ ਪੂੰਝਦੇ ਖੜ੍ਹੇ ਸਨ ਜਦੋਂ ਸਟੀਨਹੁਇਸ ਨੇ ਫੈਸਲਾ ਪੜ੍ਹਿਆ।
ਸਟੀਨਹੁਇਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਮੁਕੱਦਮੇ ਤੋਂ ਕੋਈ ਛੋਟ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਰੂਸੀ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਨਹੀਂ ਸਨ।
“ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵਾਜਬ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਹੈ” ਕਿ MH17 ਨੂੰ ਇੱਕ BUK ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਸਿਸਟਮ ਦੁਆਰਾ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਸਟੀਨਹੁਇਸ ਨੇ ਕਿਹਾ।
ਸ਼ੱਕੀਆਂ ਨੂੰ ਗੈਰਹਾਜ਼ਰੀ ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ੀ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ਰੂਸੀ ਇਗੋਰ ਗਿਰਕਿਨ ਅਤੇ ਸਰਗੇਈ ਡੁਬਿਨਸਕੀ, ਦੋਵੇਂ ਸਾਬਕਾ ਖੁਫੀਆ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨੀ ਵੱਖਵਾਦੀ ਨੇਤਾ, ਯੂਕਰੇਨੀ ਲਿਓਨਿਡ ਖਾਰਚੇਨਕੋ।
ਪੀੜਤਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਚਾਰ ਬੰਦਿਆਂ ਲਈ ਕਤਲ ਦੇ ਮੁਕੱਦਮੇ ‘ਤੇ ਗਵਾਹੀ ਦਿੱਤੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਰੂਸੀ-ਸਮਰਥਿਤ ਵੱਖਵਾਦੀ ਬਲਾਂ ਵਿਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਹੋਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਪੂਰਬੀ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿਚ ਮਲੇਸ਼ੀਅਨ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਦੀ ਉਡਾਣ MH17 ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਲਿਆਉਣ ਵਾਲੀ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਦੋਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ BUK ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਅਤੇ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਪਰ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਫਾਇਰ ਕਰਨ ਦਾ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ਸਾਰੇ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਓਲੇਗ ਪੁਲਾਟੋਵ, ਸਾਬਕਾ ਰੂਸੀ ਖੁਫੀਆ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵੀ, ਨੂੰ ਬਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਰੂਸ ਨੇ ਤੁਰੰਤ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਗੁਰੇਜ਼ ਕੀਤਾ
ਪੀੜਤਾਂ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੀਲ ਪੱਥਰ ਹੋਵੇਗਾ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਸ਼ੱਕੀ ਭਗੌੜੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਾਰੇ ਰੂਸ ਵਿਚ ਹਨ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਵਾਲਗੀ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ।
ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਸੁਆਗਤ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਕਿਹਾ ਕਿ “ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਹਮਲੇ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ” ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ।
“ਸਾਰੇ ਰੂਸੀ ਅੱਤਿਆਚਾਰਾਂ ਲਈ ਸਜ਼ਾ – ਵਰਤਮਾਨ ਅਤੇ ਅਤੀਤ ਦੋਵੇਂ – ਅਟੱਲ ਹੋਵੇਗੀ,” ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵੋਲੋਡੀਮਿਰ ਜ਼ੇਲੇਨਸਕੀ ਨੇ ਟਵਿੱਟਰ ‘ਤੇ ਲਿਖਿਆ।
ਮਾਸਕੋ MH17 ਦੇ ਡਾਊਨਿੰਗ ਲਈ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਜਾਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ 2014 ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਮਾਸਕੋ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬ੍ਰੀਫਿੰਗ ਵਿੱਚ, ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਉਪ ਬੁਲਾਰੇ ਇਵਾਨ ਨੇਚੈਵ ਨੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰੇਗੀ।
“ਅਸੀਂ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਾਂਗੇ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹਨਾਂ ਸਾਰੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਹਰ ਸੂਖਮੀਅਤ ਮਾਇਨੇ ਰੱਖਦੀ ਹੈ,” ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ।
ਚਾਰਾਂ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ‘ਤੇ ਡੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਚੱਲ ਰਹੇ ਮੁਕੱਦਮੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰਨ ਅਤੇ ਕਤਲ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਜੇ ਹੇਗ ਡਿਸਟ੍ਰਿਕਟ ਕੋਰਟ ਦੇ ਜੱਜਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਐਕਟ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਵੇਂ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਤਲੇਆਮ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਲਈ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਫੋਨ ਕਾਲ ਇੰਟਰਸੈਪਟਸ ਜੋ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਸਬੂਤ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਹਿੱਸਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਨੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਯੂਕਰੇਨੀ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਰਹੇ ਸਨ।
ਸ਼ੱਕੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਸਿਰਫ਼ ਪੁਲਾਟੋਵ ਨੇ ਹੀ ਦੋਸ਼ੀ ਨਾ ਹੋਣ ਦੀ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ, ਵਕੀਲਾਂ ਦੁਆਰਾ ਉਸ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਨ ਲਈ ਰੱਖੇ ਗਏ ਸਨ। ਬਾਕੀਆਂ ਦੀ ਗੈਰਹਾਜ਼ਰੀ ਵਿੱਚ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚਲਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਮੁਕੱਦਮੇ ਵਿੱਚ ਹਾਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ।
ਐਮਸਟਰਡਮ ਤੋਂ ਕੁਆਲਾਲੰਪੁਰ ਜਾ ਰਹੇ ਐਮਐਚ17 ਦੇ ਪੀੜਤ 10 ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਏ ਸਨ। ਅੱਧੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਡੱਚ ਸਨ।
ਜਾਂਚ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਨੀਦਰਲੈਂਡ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਯੂਕਰੇਨ, ਮਲੇਸ਼ੀਆ, ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਬੈਲਜੀਅਮ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।